GRONINGEN – Uit recente cijfers blijkt dat meerdere Groningse gemeenten tot de hoogste regionen behoren als het gaat om het aantal inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Dat blijkt uit een analyse van AOVzzp.nl, gebaseerd op gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Volgens de gepubliceerde ranglijst bevinden Pekela, Stadskanaal en Oldambt zich in de landelijke top 10 van gemeenten met het hoogste percentage arbeidsongeschikten. In Pekela ontvangt maar liefst 13,2 procent van de inwoners tussen de 15 en 65 jaar een arbeidsongeschiktheidsuitkering. In Stadskanaal ligt dit percentage op 12,5 procent, terwijl in Oldambt 11,6 procent van de inwoners aanspraak maakt op een dergelijke uitkering.
Ter vergelijking: het landelijk gemiddelde ligt op ongeveer 7 procent. In gemeenten met de laagste percentages, zoals Staphorst, Lansingerland en Wassenaar, ligt dit rond de 4 procent. Het verschil tussen de gemeenten met de hoogste en laagste percentages bedraagt daarmee meer dan 300 procent.
Structurele sociaaleconomische uitdagingen
Volgens AOV-expert Bart Koenraadt zijn gezondheid, opleidingsniveau en economische kansen belangrijke verklarende factoren voor de hoge aantallen arbeidsongeschikten in bepaalde regio’s.
De betrokken Groningse gemeenten kampen al jaren met structurele achterstanden op het gebied van volksgezondheid, inkomen en arbeidsmarktparticipatie. De economische ontwikkeling in delen van Noordoost-Groningen blijft achter ten opzichte van andere regio’s, wat directe gevolgen heeft voor de bestaanszekerheid van inwoners.
Pekela geldt bijvoorbeeld als een van de armste gemeenten van Nederland. Die sociaal-economische achterstand vertaalt zich direct naar een grotere kans op langdurige uitval uit het arbeidsproces. In Stadskanaal speelt bovendien mee dat de bevolking relatief vergrijsd is, wat de kans op gezondheidsproblemen en arbeidsongeschiktheid vergroot.
Grote regionale verschillen
Hoewel de cijfers in delen van Groningen zorgwekkend zijn, bestaan er ook binnen de provincie aanzienlijke verschillen. Gemeenten zoals Groningen-stad en Westerkwartier zitten met hun cijfers veel dichter bij het landelijk gemiddelde. Deze gebieden kenmerken zich over het algemeen door een jongere, beter opgeleide bevolking met meer economische perspectieven.
Regionale aanpak noodzakelijk
Het onderzoek benadrukt het belang van gerichte regionale ondersteuning en beleid. Lokale overheden, zorginstellingen en werkgevers zouden er verstandig aan doen om gezamenlijk te werken aan duurzame oplossingen. Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld betere preventie, mogelijkheden voor omscholing en toegang tot passend werk, zodat meer mensen actief kunnen blijven op de arbeidsmarkt.
