Column: Dansen met Janssen

COLUMN – Naar aanleiding van mijn vorige column kreeg ik het commentaar dat ik de geestelijke leeftijd van H. de Jonge toch schromelijk in een verkeerd daglicht stelde, dus dat wil ik bij deze graag rectificeren. In stukken als deze is er natuurlijk een behoorlijke ruimte voor het ventileren van een opinie, maar ik heb daarbij wel de behoefte zo accuraat mogelijk in mijn waarneming te zijn.

We zijn nu een week verder en het feestje van ‘we komen naar je toe deze zomer’ is inmiddels losgegaan. Ik begrijp dat het een vrolijke boel is geworden, want intussen heeft de minister, ogenschijnlijk geheel op eigen initiatief, een zogeheten ‘prik-playlist’ gelanceerd. Die stelt hij dan hoogstpersoonlijk samen aan de hand van geboortejaar en meest genoemde nummers. Je vraagt je af waar hij de tijd vandaan haalt. Want als minister heb je normaal gesproken een ander takenpakket dan het samenstellen van een favorietenlijstje dat louter dient om de gewilligen te vermaken in het kwartiertje dat ze nog even moeten nablijven. Er worden tegenwoordig allerlei nieuwigheden geïntroduceerd, want ook dat kwartiertje is iets dat we in het verleden niet kenden: je stapte gewoon direct de deur weer uit. Het zal te maken hebben met het voortschrijdende inzicht dat, mocht er in een zeldzaam geval dan toch iets niet goed gaan, de spoedhulp dan zo gauw mogelijk ter plaatse kan zijn. Iets waar we in het verleden stom genoeg nooit aan gedacht hebben, want het is natuurlijk geen gezicht als je midden op straat opeens last krijgt van aangezichtsverlamming of andere bijwerkingen die wat minder prettig ogen voor de omstanders.

Over dat takenpakket van een minister gesproken: ook hier is sprake van voortschrijdend inzicht dat ik blijkbaar gemist heb. In mijn tijd waren vakgebieden als politiek en economie namelijk bij uitstek gebieden waarin je dacht en werkte in termen van alternatieven. Het zijn geen exacte wetenschappen die uiteindelijk één antwoord als het enige juiste kunnen aanwijzen. Op beide gebieden gaat het meer om de kunst van probleem-oplossen en niet zelden wordt er gekozen voor het beste compromis. Een fabrieksdirecteur bijvoorbeeld staat vaak voor de lastige keuze om de juiste mix te vinden tussen investeren in dure machines en de kosten van het personeel dat aan de knoppen moet draaien; geavanceerdere machines lijken leuk, maar ze vragen ook meer expertise van het personeel die op hun beurt natuurlijk meer loon zullen vragen. Dit is op een wat beeldend niveau het soort vraagstukken waar politici en economen mee stoeien en je mag verwachten dat iemand als H. de Jonge dan met een uitgebalanceerde keuze komt voor het inzetten van zorgcapaciteit en druk op de samenleving. Ik was dan ook stomverbaasd toen de minister vlak na het uitbreken van de ‘pandemie’ kwam aanzetten met een oplossing die de eenvoud had van een Hansje Brinker die met zijn vinger in de dijk een ramp weet te voorkomen: “Alleen het vaccin kan ons redden”. De volstrekte overtuiging waarmee de minister van VWS dit wist te brengen zal misschien te maken hebben met een orthodox-protestantse achtergrond: als je elke zondag te horen krijgt dat er maar één verlossing is uit onze problematische wereldse verknoping heeft dat ongetwijfeld zijn weerslag op hoe je in de rest van de week met problemen omgaat.

In de vorige twee pandemieën die ik heb meegemaakt (ter herinnering: in 2003 hadden we Sars-Cov-1, het broertje van, en in 2009 de Mexicaanse griep) werd er een zodanig gebalanceerd beleid op losgelaten dat ik als jonge, gezonde burger daar eigenlijk nauwelijks iets van heb meegemaakt. De kwetsbare mensen moesten zich in acht nemen, als je echt last kreeg je het advies in quarantaine te gaan. Ik hoor iemand al zeggen ‘ja, maar die waren ook veel minder erg’, maar afgezien van een heleboel discussie die we dan kunnen voeren aan de hand van de cijfers van CBS, RIVM, CDC, WHO etc. is het eerste antwoord op zo’n reactie natuurlijk dat we in geen van de drie pandemieën aan het begin wisten hoe erg het wel of niet zou zijn. Toch kozen de overheden in de vorige gevallen voor een heel andere aanpak die wonderwel ook wel werkte én een stuk minder desastreus was voor mensen die fysiek een normale gezondheid hebben en dus gewoon kunnen blijven functioneren. En niet te vergeten was destijds de zorgcapaciteit een flink stuk groter. Bij een kleinere bevolking notabene.

Over voortschrijdende inzichten gesproken: in 2003 was een pandemie iets anders dan later in 2009 en nu dan in 2020: destijds was de ernst, ofwel de fataliteit maatgevend. De vraag ‘hoe dodelijk is het voor een flink deel van de bevolking’ stond toen nog centraal. In de jaren daarna hebben nagenoeg alle bij het WHO aangesloten landen een overeenkomst getekend dat, in het geval er weer een pandemie zou uitbreken, de regie overgeheveld zou worden naar die supranationale organisatie (wat verklaart waarom zoveel landen er gelijkluidende maatregelen op nahouden). De reden dat een pandemie niet meer is wat het vroeger was, is omdat in mei 2009 de definitie hiervan werd veranderd: in plaats van de ernst of fataliteit van een uitbraak zou in het vervolg het aantal besmettingen maatgevend zijn. Aan de hand van deze nieuwe definitie werd in juni 2009 opnieuw een pandemie uitgeroepen waarbij, net als nu, in vreselijke haast vaccins werden ontwikkeld die na vreselijke ongelukken ook snel weer van de markt werd afgehaald. En ook omdat in de tijd bleek dat het met die pandemie wel meeviel: de oversterfte in dat jaar in Nederland bedroeg welgeteld 65 personen.

Er zijn diverse onderzoeken geweest naar het debacle van 2009, o.a. Nieuwsuur heeft hier veel aandacht aan besteed, en naast ontdekkingen van belangenverstrengeling en corruptie kwamen de onderzoekers tot een schokkende conclusie: met de nieuwe definitie waarin ‘het aantal besmettingen’ centraal staat zou willekeurig elke uitbraak, zelfs die van influenza, tot een pandemie uitgeroepen kunnen worden. Niet alleen de definitie maar ook het gebruik van computermodellen (in plaats van de feiten aan de grond) is hier debet aan. Voeg hier een test aan toe waarmee je zelfs in dinosaurus botten nog resten van virussen terug kunt vinden, noem dit ‘besmettingen’, en je kunt een heel aardige virtuele werkelijkheid creëren.

Rapporten hierover verdwenen in de spreekwoordelijke lades, de EU beloofde de farmaceutische industrie en het WHO hier streng over aan te spreken en men ging weer over tot de orde van de dag zonder dat er met deze conclusies ooit iets gedaan werd. Hiermee de mogelijkheid open latend dat de rot in het systeem alleen maar groter kon worden. De lobbygroepen van farmaceuten konden ongestoord hun gang blijven gaan, de grenzen tussen wetenschap en commerciële belangen konden steeds verder vervagen en de mogelijkheid van neoliberale politici om hun globalistische idealen via fictieve rampenscenario’s verder uit te rollen werd alleen maar verder vergroot.

In het huidige rampscenario koos H. de Jonge ervoor om de hulp-capaciteit heel statisch op hetzelfde niveau te houden, er ging geen extra geld naartoe, er werden geen verwoede pogingen gedaan om meer personeel aan de bedden te krijgen. De oplossing werd gezocht in een complete omdraaiing van zaken: de samenleving moest zich maar aanpassen aan die onveranderlijke IC-capaciteit. Het nieuwe normaal is een omgekeerd normaal: logisch gesproken pas je de zorgcapaciteit aan de dynamiek van de samenleving aan. De diverse sectoren in de samenleving zijn dan min of meer in balans met elkaar beter bestand tegen economische schommelingen. De crisis van 2008 (huizenbubbel, weet u nog?) en de daaropvolgende ‘pandemie’ in 2009 leverde een schade op die nog redelijk zacht  gecompenseerd kon worden met de BTW-verhoging van 19% naar 21%, wat volgens Rutte ook nog eens slechts tijdelijk zou zijn totdat die schade hersteld zou zijn. Dat die schade in 2012 alweer hersteld was maar dat we nog steeds op 21% zitten heeft een oorzaak waar onze premier maar niet duidelijk over kan of wil zijn.

Mét dat de financiële crisis, die alleen maar is blijven voortwoekeren totdat men in 2019 er achter kwam dat het zo echt niet langer kon, nu dan eindelijk echt opgelost moet worden samen met de onnoemelijke schade die het coronabeleid heeft veroorzaakt, kunt u zich voorstellen dat we er deze keer niet vanaf komen met een simpele BTW-verhoging.

De verbetenheid waarmee H. de Jonge nu ‘de prik’ zit te promoten met zelfs filmpjes die sterk herinneren aan die kinderachtige Tel Sell filmpjes, doet me denken dat de man totaal geen weet heeft van de historie van de desastreuze financieel-economische achtergrond van deze crisis. Alleen al het bestaan van negatieve rentes (nu ook voor de gewone spaarder die meer dan een ton achteruit heeft gezet) geeft een sterk signaal dat het bankensysteem failliet is en dat de Merkels, Bidens, Macrons, Ruttes, Gates, Musken etc. etc. dit donders goed weten en in een vlucht vooruit de hele maatschappij omturnen in een poging de ineenstorting vóór te zijn. Corona is de lap waar de goochelaar mee zwaait om onze aandacht af te leiden van de werkelijk belangrijke zaken. En het is de taak blijkbaar van H. de Jonge om met die lap te zwaaien. Een vriend van mij merkte al op dat hij eerder de ‘puppet’ is als de ‘puppeteer’.

Vele van de Merkels, Bidens etc. hebben al de kreet ‘6uild 6ack 6etter’ laten vallen alsof er iets opnieuw opgebouwd moet worden wat nooit kapot was. Maar voor je ogen vernietigen ze de hele maatschappij zoals je die dacht te kennen, hevelen nationale wetgeving en constituties over naar supranationale organisaties, laten het ondernemerschap op de klippen lopen ten gunste van transnationale giganten-corporaties en verstoren ondertussen ook nog je culturele, religieuze, sociale en genderidentiteit. Want als je je ook maar een beetje identificeert met iets dat niet met de moderne acceptatie-religie meegaat word je weggezet als iemand die polariseert, ook al houd je het bij jezelf en val je anderen er niet mee lastig.

Ondertussen loopt een minister die zich voor propaganda-praatjes leent zich met een orthodoxe verbetenheid de modieuze schoenen onder het lijf weg die zelfs de Jehova’s Getuigen niet meer aandurven. Dat allemaal om je iets aan te smeren dat, net als Pandemrix in 2009, in no time ontwikkeld is zonder dat hij zich achter de oren krabt over het feit dat het destijds maar liefst 1400 mensen een chronisch defect heeft bezorgd waardoor ze hun leven lang niet meer normaal kunnen functioneren. Over een ‘nieuw normaal’ gesproken. Het credo ‘wie niet van de geschiedenis leert is gedoemd deze te herhalen’ is blijkbaar leuk in literaire werkjes maar niet van toepassing voor de praktijk. Afgezien van dat gebrek aan historische besef heeft de man ook totaal geen boodschap aan wat jij er nou zelf van vindt, zodra dat afwijkt van zijn verkooppraatje. Met een beetje pech vind je jezelf zelfs weer terug in een rapport van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Dat overkomt namelijk de meest vreedzame types. Wat mij noopt om mijzelf te rectificeren en te erkennen dat de term ‘adolescent’ niet precies van toepassing is. Het volledig afwezig zijn van historisch bewustzijn en enig respect voor ieders integriteit doet hem eerder in de categorie ‘infantiel’ belanden en derhalve volstrekt niet serieus te nemen.

Over de auteur

Hielke de Boer heeft meer dan dertig jaar in de financiële sector gewerkt bij zowel internationaal opererende bedrijven als kleine sociaal-culturele instellingen. Zijn columns betrekken de maatschappelijke ontwikkelingen in een context van geopolitiek, culturele verschijnselen en historische achtergronden

Foto: Hielke de Boer